Savaş yıllarına rağmen Vali Haşim İşcan bayındırlık hareketlerine girişti.
Haşim İşcan, II. Dünya Savaşı yıllarında (1940 – 1945) Antalya valisidir.
Tarihin en kanlı savaşı olan II. Dünya Savaşı’nda 65 milyondan fazla insan öldü (Türkiye’nin 1940 nüfus sayımı sonucu: 17 820 950). Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün çocuklara “Sizi ekmeksiz bıraktım ama babasız bırakmadım” dediği yıllar. O yıllarda her şey savaş üzerine planlandığından illere genel bütçeden para gönderilemiyordu.
Savaş yıllarına rağmen Vali Haşim İşcan bayındırlık hareketlerine girişti: Antalya’yı Güzelleştirme Derneği kurdu. Antalya’ya pek çok eser kazandırdı: “Antalya Doğum ve Çocuk Bakımevi” bunlardan sadece biri…
Efsane Vali Haşim İşcan’ın muhtarlara söylediği bir sözü, Antalya’nın merkez köylerinde sağlık memuru olarak çalışan Kızılçullu Köy Enstitüsü mezunu rahmetli ağabeyimden çok duymuşumdur: “Yılda 10’ar lira vereceksiniz ve hanımlarınız modern bir hastanede doğum yapacak.”
Doğumevi arsasının doğum sırasında kızlarını kaybeden bir aile tarafından bağışlandığını da söylenenlerden öğreniyoruz… Bağışlar Antalya’yı Güzelleştirme Derneği aracılığıyla toplanmış ve Doğumevi, Efsane Valinin 1945 yılında Antalya’dan ayrılmasından önce hizmete girmiş olmalıdır. (Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün, 1942 ve 1943 yıllarında Antalya’yı ziyareti sırasında bu başarılı çalışmalar görülmüş ve efsane valinin önünü açmış olmalı…)
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Mustafa Kalemli, 1983’te (Anavatan Partisinden) Kütahya milletvekili seçildi. Çeşitli bakanlıklarda bulundu… 1985 yılında Akdeniz Sağlık Vakfı (ASV) kuruldu.
Antalya Devlet Hastanesi 1986’da Meltem Mahallesi’ndeki yeni binasında hizmete girdi. Doğumevi de Devlet Hastanesi’ne ve hemen karşıdaki Verem Savaş Dispanseri üstündeki Sağlık Müdürlüğü de boşalan Doğumevine taşındı.
17 Ekim 1986’daki bakan değişikliklerinde Doç.Dr. Mustafa Kalemli Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı oldu.. Sağlık Müdürü Dr. Raşit Koyutürk’ün karşı çıkmasına rağmen Sağlık Müdürlüğünü önceki yerine taşıttırdı. Eski Doğumevi de kısa süre sonra Akdeniz Sağlık Vakfı’na verildi. Böylece, Efsane Valinin 2. Dünya Savaşı şartlarında imece usulü ile yaptırdığı Doğumevi’ binasında -kırk yıl sonra- Dr. Mustafa Kalemli’nin Sağlık Bakanlığı sırasında bir özel hastane (Vakıf Hastanesi) açıldı.
Özel hastane sayısının az olduğu o yıllarda Vakıf Hastanesi Antalyalılara önemli hizmetler verdi. Büyükşehir Belediyesinin alanda yaptığı kullanım değişikliği öncesinde Vakıf Hastanesi de kapandı. Yerine bir kitabe bile konmadan Efsane Valinin zor şartlarda yaptırdığı “Antalya Doğumevi” tarihe karıştı. Orada şimdi bir kapalı otopark ve bir meydan bulunuyor (İsmet İnönü Kent Meydanı)…
Efsane Valinin adı yıllar sonra Muratpaşa ilçesinde bir mahalleye verildi. 2006 yılında da “Haşim İşcan Kültür Merkezi (Tiyatro, Opera ve Bale)” açıldı.
Antalya’dan sonra Bursa ve Samsun valilikleri de yapan ve İstanbul Belediye Başkanlığı sırasında 11 Mart 1968’de vefat eden Efsane Vali Haşim İşcan’ı minnet, şükran ve özlemle anıyorum.
Konu ayrıntılı çalışma gerektirdiğinden, eksik ve yanlışlar için katkı ve eleştirilere açıktır.
(“T. C. ANTALYA DOĞUM VE ÇOCUK BAKIMEVİ” tabelalı fotoğraf için Em. Ebe Rabia Özkan’a teşekkürler.)
